توران خاموشی, احمد لطف آباد عرب, محمدرضا وزیری

معرفی گروه Felixigyra از مرجان های آپتین دربرش نوق، شمال کرمان

در این بررسی سیستماتیک مرجان های اسکلراکتینی گروه Felixigyra، از نهشته&amp:#172:های کرتاسه زیرین برش نوق، در شمال کرمان ارائه می شود. مرجان های Felixigyreid (روخانواده Eugyridea، که به زیر راسته Meandrinina مربوط می شود) دارای گسترش از بارمین تا ابتدای سنومانین بوده است. جنس Rhipidomeandra (بارمین- سنومانین ) یکی از کمیاب ترین جنس‌های مرجانی در دوره کرتاسه زیرین است. این جنس در برش نوق نیز شناسایی شده و فاصله سری کالسیولار، عرض سری کالسیولار و تراکم سپتا سبب تمایز گونه هاست. مرجان های Felixigyreid توسط دوگونه از جنس Rhipidomeandra Morycowa and Masse, 1998 ، یعنی Rhipidomeandra maeandra Sikharuldze, 1985و Rhipidomeandra sp. نشان داده می شوند که در برش نوق با سن آپتین برای اولین بار گزارش می شود. مرجان‌های مورد مطالعه مربوط به کلنی‌های سریوئید به مئاندروئید هستند.

اسکلراکتینین، تاکسونومی، آپتین، برش نوق، کرمان

توران خاموشی, احمد لطف آباد عرب, محمدرضا وزیری

تاکسونومی جنس Montlivaltia از مرجان های اسکلراکتینی آپتین در برش باغین (غرب کرمان)

جنس Montlivaltia از مرجانهای اسکلراکتینین با فرم رشد منفرد و توربینایت است. سپتا ها فشرده ، مستقیم ونازک است. عناصر اسکلتی مانندکولوملا، پالی، سیناپتیکول و اپی تکا وجود ندارد. گونه های Montlivaltia obconica و Montlivaltia landereri از برش باغین گزارش می شوند. تعداد سپتا و ابعاد کالسیولار برای تشخیص گونه ها لازم است. این جنس دارای گسترش جهانی است و از جنس های معمول کرتاسه زیرین و آپتین است.

مرجان، اسکلراکتینین ، سیستماتیک، کرتاسه زیرین، باغین

محمدرضا کبریائی زاده, محمد عباسی

مطالعه بازوپایان سازند مبارک در شمال غربی شهمیرزاد (برش هفت چشمه)

سازند مبارك در شمال سمنان (برش هفت چشمه) با حدود 230 متر ضخامت، بصورت ناپیوسته ای بین سازندهای جیرود در زیر و دورود در بالا جای دارد. این سازند از نظر سنگ شناسی عمدتا متشکل از آهک های خاکستری و بین لایه هایی از شیل تیره است و دارای فسیل هایی از بازوپایان، مرجان ها، لاله وشان است. مطالعه بازوپایان سازند مبارک در این برش منجر به شناسایی 12 جنس در 14 گونه گردید که عبارتنداز: Leptagonia analoga, Tomiproductus elegantulus, Schelwienella sp. Rhipidomella michelini, Schizophoria (Schizophoria) resupinata, Rossirhynchus adamantinus, Cleiothyridina kusbassica, Athyris hibernica, Composita megala, Composita cf. pentagonia, Compostia subquadrata, Unispirifer (Unispirifer) striatoconvolutus, Atylephorces tornacensis, Syringothyris carteri بازوپایان شناسایی شده را براساس ظهور و انقراض، و نیز ارزش زیست چینه نگاریشان مي توان در دو زیست زون تجمعي I و II جاي داد و بر این مبنا سن سازند مبارک در برش هفت چشمه کربونیفر پیشین (تورنزین– ویزین مياني) تعيين می شود. هم چنین این بازوپایان دارای پیوندهای نزدیکی با نمونه های حاشیه شمالی و جنوبی پالئوتتیس هستند

زیست چینه نگاری، بازوپایان، سازند مبارک، برش هفت چشمه، کربونیفر پیشین.

فاطمه واعظ جوادی

تغییرات پوشش گیاهی کفه طبس از تریاس پسین تا ژوراسیک میانی

نهشته های تریاس بالایی و ژوراسیک میانی در کفه طبس، شرق ایران مرکزی دربردارنده ماکروفسیل های گیاهی متنوع و به خوبی حفظ شده ای است. بررسی ترکیب مجموعه های گیاهی پاره سازند قدیر از سازند نایبند و سازند هجدک حاکی از تغییرات جدی در ترکیب فلورای این کفه در این بازه زمانی است. بر اساس شواهد فسیلی و داده‌های آماری، به‌طور واضحی مشاهده می‌شود که جنس‌های Clathropteris و Thaumatopteris از خانواده دیپتریداسه، راسته فیلیکال در ژوراسیک میانی مفقود شده‌اند. علاوه براین، تنوع و فراوانی نمایندگان راسته بنتیتال به وضح کاهش یافته است به‌طوری‌که در ژوراسیک میانی، جنس‌های Nilssoniopteris و Dictyozamites حضور ندارند درحالی که Nilssonia از راسته سیکادال جایگزین گردیده و با گونه‌های متعددی در این مناطق گسترش یافت. در میان سرخس‌های دانه‌دار، راسته پِلتاسپرمال با جنس Scythophyllum در ژوراسیک میانی ناپدید شد و در عوض راسته‌های کِی‌تونیال و کوریستوسپِرمال با جنس‌های Sagenopteris و Pachypteris جایگزین گردید. به علاوه، مخروطیان ریزبرگی نظیر جنس Elatides در ایران مرکزی-شرقی پدیدار شده، فراوان گردیده و گسترش یافتند. با توجه به ترکیب پوشش گیاهی، تغییرات محسوسی در آب و هوای این مناطق رخ نداد و کماکان آب و هوای مرطوب و نیمه گرمسیری تا گرمسیری بر این کفه طبس استیلا داشت.

تریاس پسین، ژوراسیک میانی، تغییرات پوشش گیاهی، کفه طبس

مرضیه نطقی مقدم, بیتا مصطفوی

نانوفسیل‌های آهکی گذر آپتین- آلبین منطقه کوهبنان (شمال غرب کرمان)

با توجه به ارزش چینه‌شناسی نانوفسیل‌های آهکی در مطالعات زیست‌چینه‌نگاری، نهشته‌های مارنی کرتاسه پیشین منطقه کوهبنان، مورد بررسی قرار گرفته است. توالی مورد مطالعه 171 متر ضخامت دارد و شامل مارن‌های سبزرنگ با میان‌لایه‌های شیلی است. مطالعه 57 نمونه برداشت شده از این توالی منجر به شناسایی 27 گونه متعلق به 15جنس نانوفسیلی شد. نانوفسیل‌های شاخص و مجموعه فسیلی شناسایی شده، تعیین کننده زیست‌زون نانوفسیلی CC7 و بخش از زیست‌زون CC8 و موید وجود مرز آپتین- آلبین در 75 متری از قاعده برش مورد مطالعه هستند.

نانوفسیل‌های آهکی، آپتین، آلبین، کوهبنان، کرمان.

مرضیه نطقی مقدم, فرح جلیلی, محسن جلالی خواه

دیرینه‌بوم‌شناسی نهشته‌های کرتاسه پیشین شمال غرب قاین براساس نانوفسیل‌های آهکی

در این پژوهش دیرینه‌بوم‌شناسی بخشی از نهشته‌های کرتاسه پیشین بلوک لوت براساس نانوفسیل‌های آهکی در برش چینه‌شناسی ماله‌آباد، بررسی شد. نهشته‎‌های مورد مطالعه در این برش با ضخامت 348 متر، متشکل از مارن‌های سیلتی خاکستری می‌باشد. تغییرات فراوانی گونه‌های شاخص نانوفسیلی مانند Watznaueria barnesiae، Nannoconus spp. و spp. Zeugrhabdotus، موید عمق نسبتاً کم حوضه همراه با افزایش از ابتدا به سمت انتهای برش است و نشان‌دهنده آب و هوای گرم با شرایط الیگوتروفیک در زمان نهشته‌شدن رسوبات متعلق به توالی مورد مطالعه است.

دیرینه‌بوم‌شناسی، کرتاسه، نانوفسیل‌های آهکی، قاین.

محمد شهمرادی فهرجی

بررسی شرایط محیطی دیرینه نهشته‌های الیگوسن برش دلفارد براساس نانوفسیل‌های آهکی

چکیده به منظور بررسی دیرینه‌بوم‌شناسی نهشته‌های الیگوسن ایران مرکزی، برش چینه‌شناسی دلفارد به ضخامت 105 متر انتخاب و نمونه‌برداری شد. توالی مورد مطالعه در این برش به طور عمده از ماسه‌سنگ و سنگ‌آهک تشکیل شده است. بر اساس نانوفسیل‌های شناسایی شده سن توالی مورد مطالعه الیگوسن پیشین تا الیگوسن پسین (روپلین تا چاتین) تعیین شد. فراوانی نسبی و حضور جنس‌ و گونه‌های شاخص نانوفسیلی حاکی از بالابودن سطح اکسیژن محیط، نوسانات محیطی و مواد غذایی پایین است. همچنین نشان‌دهنده قرارگیری حوضه در عرض‌های جغرافیایی پایین با آب‌های سطحی گرم می‌باشد.

کلید¬واژه¬ها: الیگوسن، دلفارد، ایران مرکزی، نانوفسیل‌های آهکی.

الناز عباس زاده

پالینوفاسیس و محیط رسوبی سازند سنگانه در برش امیرآباد (حوضه رسوبی کپه داغ)

سازند سنگانه به سن کرتاسه پیشین در حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرق ایران در برش امیرآباد از رخساره شیل‌های خاکستری تیره متمایل به سبز و آبی با بین لایه‌های سیلت استونی با ضخامت 530 متری گسترش دارد. این سازند در برش مذکور دارای ساختار های رسوبی مخروط در مخروط و سپتارین وهمچنین ماکروفسیل‌های آمونیت و براکیوپود می‌باشد. مرز پیدایش این سازند در برش امیر‌آباد به صورت تدریجی از سازند سرچشمه آغاز و در مرز فوقانی به سازند آیتامیر منتهی می گردد. با توجه به عناصر پالینومورفی به دست آمده از 180 اسلاید پالینولوژیکی مربوط به 50 نمونه برداشت شده، 3 پالینوفاسـیس بـراي سـازند سنگانه در حوضه رسوبی کپه داغ تعیین می گردد. بر این اساس محيط دیرینه این سازند محيط رسوبی سازند سنگانه نرتيک داخلی به سمت ساحل تا بخشی از دریای باز و شرایط نیمه‌هوازی می‌باشد.

سازند سنگانه ، کپه داغ ، امیر‌آباد ، پالینومورف ، پالینوفاسـیس.

مححمد جواد حسنی

زیست چینه نگاری نهشته های پرمین زیرین (آسلین-بلورین) در کوه چاه قلعه، جنوب سیرجان

در این پژوهش به مطالعه زیست چینه نگاری نهشته های پرمین زیرن (آسلین-بلورین) در جنوب سیرجان پرداخته شده است. منطقه مورد مطالعه بخشی از کمربند دگرگونی سنندج-سیرجان بوده که در آن نهشته های پالئوزوئیک دگرگونی شدیدی را تحمل نموده اند. نهشته های مورد مطالعه در این پژوهش تنها لایه هایی هستند که در آنها محتوای فسیلی قابل شناسایی و استناد باقی مانده است. بر اساس میکروفسیل های شناسایی شده مانند Quasifusulina magnifica، Quasifusulina sp.، mesoschubertella sp.، Chalaroschwagerina vulgaris، Paraleeina annae و Praeskinerella sp. می توان سن پرمین پیشین را برای این نهشته ها پیشنهاد نمود.

پرمین زیرین، سیرجان، سنندج-سیرجان، زیست چینه نگاری.

الناز عباس زاده

اکوگروه‌ اسپورومورفی در تفسیر اقلیم و محیط دیرینه سازند سنگانه در برش امیرآباد (حوضه رسوبی کپه داغ)

سازند سنگانه یکی از سازند‌های کرتاسه پیشین در حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرق ایران می‌باشد. که دارای رخساره شیل‌های خاکستری تیره متمایل به سبز و آبی با بین لایه‌های سیلت استونی است. همچنین دارای ساختار‌های مخروط در مخروط و سپتارین و ماکروفسیل‌های آمونیت و براکیوپود می‌باشد. مرز پیدایش این سازند در برش امیر‌آباد به صورت تدریجی از سازند سرچشمه آغاز و در مرز فوقانی به سازند آیتامیر منتهی می‌گردد . این سازند در این برش، مورد مطالعه قرار گرفته و در این مقاله تعداد 9 جنس و تعداد 10 گونه از میوسپور های یافت شده معرفی و از میوسپور‌های شاخص آن در تفسیر اقلیم و محیط دیرینه سازند سنگانه در برش امیرآباد استفاده می‌گردد. اسپورها (میوسپورها) در گروه‌هایی به نام اکوگروه‌های اسپورومورفی (EcoGroups Sporomorph ) طبقه‌بندی می‌شوند. تغییردر تجمعات اسپورومورف‌ها منعکس کننده تغییر در ترکیب جوامع گیاهان والد آن‌ها می‌باشد و تغییر در ترکیب جوامع ماکروفسیل‌های گیاهی نیز از تغییرات اقلیم دیرینه و محیط رسوبی دیرینه حکایت می‌کند. از آنجایی که میوسپورها با حفظ‌شدگی نسبتا خوب در توالی‌های سازند سنگانه وجود دارند، از این روش جهت تفسیر اقلیم و محیط دیرینه استفاده شده است. شناسایی و معرفی میوسپورهای شاخص معرف وجود اکوگروه اسپورومورفی سازگار با مناطق پست و دشت‌ها (SEGs Lowland ) در برش چینه‌شناسی با توجه به فراوانی میوسپورها می‌باشد. الگوی فراوانی نسبی عناصر cooler/warmer و drier/wetter در برش مورد مطالعه، معرف آب و هوای گرم تا نیمه‌گرم در زمان نهشته‌شدن سازند سنگانه در برش چینه‌شناسی امیرآباد می‌باشد. فراوانی ميوسپورهاي ‌منتسب ‌به ‌دو‌گروه ‌از مخروطيان(آراکارياسه‌آ‌و‌کايرولپيدياسه‌آ) ‌که به اين‌گروه‌تعلق‌ دارند، این نتیجه‌گیری را تایید می‌کند.

سازند سنگانه ، کپه داغ ، امیر‌آباد ، اسپورومورف، میوسپور.

میر امیر صلاحی

توصیف سیستماتیک و بررسی قشرسازی لوله های زیستی کرم های پلی‌کیت سازند هجدک، منطقه طبس، ایران مرکزی

در پژوهش حاضر به مطالعه بقایای لوله های زیستی کرم های پلی‌کیت در منطقـه کمر مهدی طبس پرداخته شده است که این امر منجر بـه شناسـایی 2 جنس و 3 گونه Glomerula gordialis (Schlotheim, 1820)، Cementula cf. radwanskae و Cementula cf. circinnalis گردیده است. نحوه پراکنش تصادفی لوله های زیستی مورد مطالعه در پژوهش حاضر گویای قشرسازی پس از مرگ ارگانیسمی که به عنوان بسترسخت عمل کرده است، می باشد. همچنین با توجه به مراحل رشدی متفاوت کرم های مزبور، عمل قشرسازی به تدریج و در طی مراحل مختلفی در طول زمان شکل گرفته است.

کرم های پلی کیت، قشرسازی، سازند هجدک، ایران مرکزی

مححمد جواد حسنی

زیست چینه نگاری نهشته های فوزولین دار پرمین در شمال غربی خیر آباد، غرب سیرجان

موضوع پژوهش در این مقاله مطالعه زیست چینه نگاری نهشته های فوزولین دار پرمین در شمال غربی خیرآباد سیرجان واقع در جنوب شرقی کمربند دگرگونی سنندج-سیرجان می باشد. این نهشته ها از معدود نهشته های فسیل دار زون سنندج-سیرجان در استان کرمان هستند که دگرگون نشده و فسیل های آنان قابل شناسایی و استناد می باشد. در این نهشته های تعداد 10 گونه از فوزولین ها شناسایی شده اند که عبارتند از Eopolydiexodina persica، Eopolydiexodina darwasica، Skinerella elliptica، Skinnerella schucherti، Schwagerina furoin، Cancellina sp.، Triticites patulus، Parafusulina sp.، Yangchienia sp. و Misellina sp.. الگوی پراکندگی گونه های یاد شده و مقایسه آن با زون بندی های مربوط به حاشیه جنوبی تتیس کهن سن کوبرگاندین-مورگابین را برای نهشته های مورد مطالعه پیشنهاد میکنند.

فوزولینا، سیرجان، سنندج-سیرجان، کوبرگاندین، مورگابین

امیرحسین رحیمی نژاد

پراکندگی مرجان های کرتاسه در حوضه های رسوبی ايران

مرجان ها یکی از اصلی ترین گروه های زیستی کف زی حاکم بر محیط های رسوبی کرتاسه در قلمرو تتیس محسوب می شدند. این مقاله، پراکندگی جنس ها و گونه های مختلف مرجان های کرتاسه را در نقاط مختلفی از حوضه های رسوبی ایران مورد بررسی قرار داده است. در ایران، مرجان های کرتاسه در حوضه رسوبی زاگرس، بر روی سکوی کربناته کرتاسه بالایی (ماستريشتين) سازند تاربور و در حوضه رسوبی ایران مرکزی بر روی سکوی کربناته کرتاسه زیرین ساکن بودند. همچنین، در حوضه رسوبی کپه داغ این بی مهرگان کف زی در بازه زمانی کرتاسه پیشین، برروی سکوی کربناته سازند سرچشمه و در محیط دریایی عمیق سازند سنگانه می زیسته اند. در مجموع، گونه های مرجانی کرتاسه پسین نسبت به مجموعه مرجانی کرتاسه پیشین تنوع کمتری دارند. جنس های Hydnophora، Actinastrea، Columnocoenia، Placocoenia و Microsolenaاز متداول ترین مرجان های کرتاسه در ایران می باشند که هم از کرتاسه پیشین و هم از کرتاسه پسین گزارش شده اند. به طور کلی، مرجان های کرتاسه در ایران به لحاظ سیستماتیک، دیرینه شناسی، بوم شناسی دیرینه و زیست جغرافیای دیرینه ، نیازمند مطالعات و تحقیقات بیشتری هستند.

کرتاسه، مرجان، دیرینه شناسی، ایران. حوضه رسوبی

رضیه‌ سمیعی, محمدحسین زرین کوب, فرح جلیلی

پی جویی گوهر های ارگانیک در سنگ های رسوبی مناطق سربیشه ، فردوس و بیرجند ( استان خراسان جنوبی ، خاور ایران، خاورمیانه )

خراسان جنوبی درون دو پهنه زمین شناسی زمیندرز سیستان در خاور و پهنه لوت در باختر قرار گرفته است. واحدهای سنگی متنوعی در این دو پهنه وجود دارند. سنگ آهکهای با سن کرتاسه منطقه ماخونیک ، شیل های رادیولردار مربوط به مجموعه افیولیتی با سن کرتاسه در منطقه سولابست و سنگ آهکهای با سن پالئوسن – ائوسن جنوب بیرجند واقع در پهنه جوش خورده سیستان، از نقطه نظر گوهر سنگی مورد پژوهش قرار گرفتند. سنگ آهکهای منطقه ماخونیک از فسیل های گاستروپود و پلسی پودی که تمام تزئینات سطحی خود را حفظ کرده اند ، غنی هستند ولی فاقد ساختارهای داخلی بوده و می توانند به صورت راف به عنوان زیور و نمونه های درشت آنها به عنوان دکوری و کلکسیونی استفاده شوند. شیل های رادیولردار منطقه سولابست با رنگ قرمز و دارا بودن رگچه های سیلیسی و کربناته سفید تا کرم رنگ ، پتانسیل بسیار خوبی برای برش، ساب و صیقل و تبدیل شدن به انواع زیور آلات را دارد. سنگ آهکهای نومولیت دار منطقه روبیات در جنوب بیرجند، دارای نومولیت های نازک و ظریف است و به دلیل ظرافت به تنهایی قابلیت برش، ساب و صیقل ندارند.

کلیدواژه : ماخونیک ، شیل رادیولر دار ، گاستروپود ، پلسی پود، سولابست .

سمیه بهارلوئی یانچشمه

مطالعه بوم شناسی دیرینه نهشته های ائوسن غرب اهر، بر اساس روزن داران بزرگ کف زی

مطالعه حاضر به تجزیه و تحلیل بوم شناسی دیرینه توالی ائوسن در منطقه اهر، زون البرز- آذربایجان می پردازد. به منظور انجام این مطالعات، برش چینه شناسی به ضخامت ۸۰ متر در روستای دایلار، ده کیلومتری غرب اهر انتخاب گردید. بر اساس تنوع فونا در توالی مورد مطالعه و آنالیز رخساره ای، میزان شوری آب، دما، مواد مغذی، نوع بستر، عمق و شرایط هیدرودینامیکی آب مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بر این اساس به نظر می رسد که عوامل داخلی (شوری ، دما و...) و عوامل خارجی ( فعالیت های تکتونیکی) در رشد و گسترش روزن داران بزرگ (LBF) نقش داشته اند و حضور فروان نومولیت ها و دیسکوسیکلینا با توجه به مرفولوژی و نوع پوسته بیانگر تشکیل نهشته های ائوسن در بخش های داخلی و میانی رمپ کربناته دریای باز در منطقه مورد مطالعه است.

بوم شناسی دیرینه، روزن داران کف زی، ائوسن، اهر

فاطمه حسینی پور

زیست چینه نگاری نهشته های پرمین بالایی در ناحیه گود قماش، جنوب سیرجان

در این مطالعه به بررسی زیست چینه نگاری نهشته های پرمین بالایی در جنوب سیرجان و ناحیه گود قماش پرداخته شده است. نهشته های مورد مطالعه، بعنوان بخشی از تشکیلات دگرگونی پالئوزوئیک کمربند دگرگونی سنندج-سیرجان، در جنوب سیرجان رخنمون گسترده ای داشته ولی مطالعات فسیل شناسی در آنان به دلیل دگرگونی نا ممکن می باشد. در این مطالعه از نهشته های کمتر دگرگون شده موجود در ناحیه گود قماش تعداد هشت گونه از فوزولین ها بدست آمده که عبارتند از: Eopolydiexodina sp.، E. afghanensis، Schwagerina furoin، Sumatrina sp.، Darvasella compacta، Donbarula sp.، Lantschichites sp. و Palaeofusulina subcylindrical. با توجه به محدوده سنی گونه های شناسایی شده، میتوان سن پرمین بالایی (مورگابین- جلفین) را برای نهشته های مورد مطالعه پیشنهاد نمود.

زیست چینه نگاری، پرمین، سنندج-سیرجان، گود قماش، مورگابین- جلفین.

بهناز کلنات, الهام داوطلب

پالینوفاسیس نهشته های باژوسین بالایی (ژوراسیک میانی) در کوههای بینالود

به منظور بازسازی محیط دیرینه نهشته ها ی ژوراسیک پس از رویداد سیمرین میانی در کوههای بینالود، پالینومورف های بخش ابتدایی سازند دلیچای در این منطقه مورد مطالعه قرار گرفت. این توالی شامل 100 متر شیل و مارن است که به طور ناپیوسته بر روی نهشته های ماسه سنگی گروه شمشک قرار می گیرد. پالینومورف های دریایی (داینوفلاژله ها) و خشکی (اسپور و پولن گیاهان) به فراوانی در این توالی حضور دارند. اجتماع داینوفلاژله ها با زون Cribroperidinium crispum Total Range Biozone تطابق داشته و سن باژوسین میانی را برای برش مورد مطالعه مشخص می کند. مطالعه پالینوفاسیس ها نشان می دهد که نهشته های سازند دلیچای پس از رویداد سیمرین میانی بیشتر در یک دریای حاشیه ای کم عمق با اکسیژن نسبتاً کم نهشته شده است.

باژوسین بالایی، پالینوفاسیس، کوههای بینالود

نغمه فدوی روشناوند, عباس قادری

سنگ‌چینه‌نگاری سازند سرخ شیل در برش چینه‌شناسی کوه باغ‌ونگ، شمال طبس (خاور ایران مرکزی)

این پژوهش با هدف مطالعات چینه‌شناسی سازند سرخ‌شیل در برش کوه باغ‌ونگ و تهیه ستون سنگ‌چینه‌ای دقیق آن در این برش کمتر شناخته شده انجام شده است. سازند سرخ‌شیل به عنوان یک افق کلیدی در میان سازندهای جمال و شتری در ایران مرکزی شناخته می‌شود. این سازند در برش کوه باغ‌ونگ، تناوبی از سنگ‌آهک‌های نازک‌لایه و متورق خاکستری تیره با دولومیت‌های نازک تا ستبرلایه و توده‌ای صورتی، کرم تا آجری رنگی را نشان می‌دهد. با وجود ستبرای کم نسبت به سایر برش‌های مطالعه شده تاکنون، این برش چینه‌شناسی اهمیت بالایی در در ایران مرکزی دارد و حضور کنودونت‌های شاخصی مانند Hindeodus parvus که بیانگر قدیمی‌ترین بخش‌های تریاس پیشین در مقیاس جهانی هستند، پتانسیل بالای این برش را برای مطالعه دقیق‌تر مرز پرمین ـ تریاس در این ناحیه نشان می‌دهد.

سازند سرخ‌شیل، کوه باغ‌ونگ، سنگ‌چینه‌نگاری، مرز پرمین ـ تریاس

طاهره حبیبی

مطالعه چینه نگاری زیستی سنگ مخزن بنگستان (سازندهای سروک و ایلام) در طاقدیس سورمه: یافته نوین زیست چینه ای

چکیده این پژوهش به بررسی خصوصیات زیست‌‌چینه ای سنگ مخزن بنگستان شامل توالی سازندهای سروک و ایلام در زاگرس خاوری در حوضه زاگرس خاوری می پردازد. در مطالعه حاضر، برش چینه شناسی طاقدیس سورمه ، واقع در جنوب باختری شهرستان فیروزآباد، مورد مطالعه قرار گرفته است. این توالی حاوی فونای متنوعی از میکروفسیل های روزن‌دار(کفزی و شناور) ،الیگوستژینید و قطعات دوکفه ای (رودیست)، شکم‌پایان، خارپوستان و جلبک است. تعداد 17 جنس و 19گونه از روزن‌داران شناسایی شد. سه پهنه زیستی بر اساس حضور فونا‌ی فوق شناسایی شد که عبارتند از: 1- Trocholina-Orbitolina assemblage zone 2- Favusella washitensis range zone3-”Rotorbinella skourensis”-algae assemblage zone . این پهنه های زیستی به ترتیب به سن آلبین-سنومانین، سنومانین میانی-بالایی و کنیاسین-کامپانین هستند. این پژوهش برای اولین بار حضور گونه Asterohedbergella asterospinousa را از ایران و زاگرس از پهنه زیستی شماره 23 وایند گزارش می دهد. گونه مذکور به سن سنومانین میانی-بالایی است و نشان می دهد پهنه شماره 23 وایند، که قبلا برای آلبین بالایی تا سنومانین معرفی شده بود، در این منطقه به سن سنومانین میانی- بالایی است.

کلید¬واژه¬ها: سنگ مخزن بنگستان، سازند سروک، سازند ایلام، روزنداران کفزی و شناور، Asterohedbergella asterospinousa، سنومانین

دنیا نامدار, دنیا نامدار, هادی جراحی

معرفی دریاچه صد دروازه در دامغان

در دوره کواترنری در عرض&#172:های جغرافیایی میانی زمین، دریاچه&#172:های متعددی بر اثر ذوب یخچال&#172:ها تشکیل گردید. سپس به دلیل تغییر اقلیم خصوصاً در هولوسن، اغلب آن&#172:ها از میان رفتند. در این میان بزرگترین دریاچه در دنیا به نام ابر دریاچه باستانی ری، در ایران قرار دارد که کرانه های ساحلی آن از ری در جنوب تهران تا رشم در جنوب دامغان و قندهار افغانستان می&#172:رسیده است. جدای از دریاچه اصلی، تعدادی دریاچه محلی نیز هم زمان با آن وجود داشته&#172:اند. در گستره دامغان امروزی، شواهد و آثاری از یکی از این دریاچه ها وجود دارد. با توجه به موقعیت مهمترین سکونتگاه باستانی به نام صددروازه بر لبه ساحل دریاچه، این نام برای آن انتخاب گردید. در این تحقیق، از روش مطالعات میدانی و استفاده از تصاویر ماهواره&#172:ای کرونا و کوئیک&#172:برد به همراه مدل ارتفاعی رقومی جهت بررسی آثار کرانه&#172:های ساحلی دریاچه استفاده گردیده است. بدین ترتیب که بقایای خطوط ساحلی دیرینه، با استفاده از بررسی&#172:های دور سنجی، واکاوی شد و سپس کدهای ارتفاعی آن&#172:ها ثبت گردید. در این مرحله ایستگاه&#172:های متعدد برای انجام بازدیدهای میدانی اتخاذ و طی این بازدیدها، اطلاعات و شواهد زمین شناختی و باستان شناسی مرتبط با دریاچه مطالعه شد. پس از آن جمیع این اطلاعات به صورت یک مجموعه واحد، مدل سازی گردید. نتایج نشان می دهد که بالاترین تراز دریاچه 1180 متر از سطح دریاست که شهر صد دروازه بر لبه آن بنا شده است. داده های سن سنجی، آغاز کم آب شدن دریاچه را به ابتدای هولوسن نسبت می دهد. مصرف ماهی به عنوان غذای اصلی مردم تپه حصار، همچین خطوط ساحلی دیرینه، نشان دهنده تراز دوم با ارتفاع 1120 متر است که دست کم از 4500 تا 1500 قبل از میلاد، نشان از موقعیت شهر قومس بر لبه آب دارد. مقایسه داده های حجم آب و نرخ پایین رفتن آن نشان می دهد حتی بعد از دوره حصار سوم نیز، دریاچه به خشکی کامل نرسیده است. شواهد نشان می دهد دریاچه صد دروازه در گستره دامغان، کنترل کننده اصلی وضعیت اقلیمی منطقه و همچنین عامل اساسی در جای گیری سکونت گاه های باستان شناختی داشته است. چنین دریاچه هایی در مناطق مختلف کشور نظیر آنچه در بالا نام برده شد و دیگر نقاط نظیر جازموریان، ارومیه و ... وجود دارند و در خورد توجه هستند.

صد دروازه، ابر دریاچه باستانی ری، دامغان، کرونا، خط ساحل دیرینه، قومس.

سید امیرعلی هاشمی نژاد, سامان حیدری گوران

سازگاری آناتومیک انسان نئاندرتال در محیط های توپوگرافی ناهمگون: مدلی برای جستجوی کنام های زیستی آنها در سرزمین ایران

نئاندرتال ها یک گونه یا زیرگونه منقرض شده از انسان های باستانی هستند که از حدود 430000 تا 40000 سال پیش در سراسر اروپای غربی و بخش هایی از آسیا زندگی می کردند. هرچند این زیرگونۀ انسانی بسیار به انسان مدرن شبیه است؛ اما آناتومی آن‌ها تفاوت‌هایی با ما داشته است. برای مثال آن‌ها دارای استخوان‌های ضخیمتر و عضلات قویتر بودند که نشان دهندۀ سازگاری با شرایط سخت و سرد اقلیمی است. در این مقاله کوتاه به ارائه مدلی برای ردیابی کنام های نئاندرتال در فلات ایران می پردازیم. رویکرد ما عوامل مختلفی را شامل می‌شود، از جمله توزیع مکان های پارینه سنگی مرتبط با بقایای نئاندرتال، ویژگی‌های ژئومورفولوژیکی (توپوگرافی ناهمگون) در مناطقی که می زیسته اند، و سرانجام ویژگی‌های آناتومیکی نئاندرتال‌ها با تأکید بر اندام‌های حرکتی برای سطوح پرشیب سطح زمین.

فلات ایران، کوهستان زاگرس، هومو نئاندرتال، آناتومی ، توپوگرافی ناهمگون

ایرج مغفوری مقدم مغفوری مقدم

دیرینه بوم شناسی سازند آسماری در برش تنگ چوگ

در پژوهش حاضر به منظور بررسی شرایط دیرینه تعداد 280 مقطع نازک میکروسکوپی از سازند آسماری در برش تنگ چوگ مطالعه و مورد بررسی قرار گرفت. ضخامت سازند آسماری در این برش 273 متر بوده که عمدتا از سنگ آهک¬های نازک، متوسط و ضخیم لایه و میان لایه های نازک شیلی – مارنی تشکیل شده است. مرز زیرین این سازند با سازند پابده بصورت پیوسته و تدریجی می باشد. بعد از مطالعه مقاطع نازک میکروسکوپی تعداد 7 ریز رخساره متعلق به رمپ خارجی، رمپ میانی (بخش دیستال و پروکسیمال) و رمپ درونی (لاگون نیمه محصور، لاگون محصور) شناسایی شد. بر مبنای ریز رخساره ها و محیط¬های رسوبی شناسایی شده و مورفولوژی فرامینیفرها شرایط زیست دیرینه بررسی گردید. در این برش شوری در محدوده نرمال - شوری بالا، نور در محدوده آفوتیک تا یوفوتیک و مواد غذایی در محدوده الیگوتروف تا یوتروف می باشد.

سازند آسماری، تنگ چوگ، پالئواکولو ژی، شوری، نور و مواد غذایی

سکینه عارفی فرد

تحلیل مورفومتریک فوزولینیدهای پرمین زیرین: رویکردی نوین برای تعریف قابل اطمینان گونه‌های فوزولینید

فونای فوزولینید مربوط به سازند خان در منطقه کلمرد، واقع در شرق ایران مرکزی، به سن ساکمارین پسین تا آرتینسکین آغازین، با استفاده از تکنیک‌های مورفومتریک مورد مطالعه قرار گرفته است تا قابلیت اطمینان توصیفات تاکسونومیکی قبلی بررسی شود. فوزولینیدهای منطقه کلمرد در مطالعه قبلی به سه جنس (Eoparafusulina، Perigondwania و Neodutkevitchia) و &#171:20 گونه&#187: تقسیم‌بندی شده‌اند. نتایج تحلیل‌های آرایش سنجی (Ordination analyses) (PCA و RDA) نشان می‌دهد که این جنس‌ها به‌خوبی قابل تمایز هستند، اما تنها تعداد کمی از گونه‌های پیش‌تر تعریف‌شده در جنس‌های Eoparafusulina و Perigondwania قابل شناسایی‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که توصیفات تاکسونومیکی و اندازه‌گیری‌های مربوط به عناصر ساختاری مختلف برخی از این گونه‌های فوزولینید، برای توجیه نام‌گذاری‌های جداگانه تاکسونومیکی کافی نیستند. ازآنجاکه فوزولینیدها فونای بسیار مهمی برای تفسیر‌های زیست‌چینه‌ای و دیرینه‌زیست‌جغرافیایی در دوره پالئوزوئیک پسین محسوب می‌شوند، تعریف گونه‌ها بر اساس تحلیل کمی ساختارهای مورفولوژیکی آنها باید دقیق‌تر انجام شده و کیفیت تطابق های منطقه‌ای را بهبود بخشد.

تحلیل مورفومتریک، فوزولینید، تعریف گونه، پرمین زیرین، ایران مرکزی

سکینه عارفی فرد

بازسازی‌های دیرینه‌زیست‌جغرافیایی مبتنی بر روزنبران در کربنیفر ایران و دلالت های آن برای زمان بازشدن نئوتتیس

توزیع زیست‌جغرافیایی فرامینیفرها و تعلق آن‌ها به حاشیه‌های جنوبی یا شمالی پالاوتتیس برای بازسازی‌های جغرافیایی دیرینه‌ ایران در زمان کربنیفر مورد استفاده قرار گرفته است. مجموعه‌های فرامینیفری کربنیفر زیرین از شمال و مرکز ایران، ویژگی جهانی و پیوندهایی با هر دو حاشیه جنوبی و شمالی پالئوتتیس را نشان می‌دهند. از این رو، در کربنیفر زیرین، ایران موقعیت عرض جنوبی میانی را اشغال کرده و بخشی از گندوانا را تشکیل می‌داده است. این نتیجه با تاریخ حرکت ایران از اواخر اردوویسین تا کربنیفر آغازی بر اساس داده‌های ‌مغناطیسی دیرینه همخوانی دارد. در کربنیفر پسین، شباهت‌های فرامینیفری شمال و مرکز ایران با بخش شمالی پالئوتتیس نشان می‌دهد که ایران از گندوانا جدا شده و به سمت شمال به عرض جغرافیایی پایین‌تر حرکت کرده است. این جدایی همچنین با ماسه‌سنگ‌های زغال‌دار کربنیفر بالایی سازند سردر و ماسه‌سنگ‌هایی با شدت هوازدگی شیمیایی بالا که نشان‌دهنده شرایط گرم و مرطوب است، تأیید می‌شود. با در نظر گرفتن ترکیب فونای فرامینیفری به همراه شواهد فعالیت‌های ماگمایی در شمال غرب ایران، می‌توان نتیجه گرفت که آغاز بازشدن نئوتتیس و جدایی قاره‌ای در ایران در زمانی از کربنیفر پسین رخ داده است، که با ادعاهای پیشین مبنی بر جدایی ایران از گندوانا در دوره‌های پرمین و/یا تریاس در تضاد است.

ایران، می سی‌سی پین، پنسیلوانین، فرامینیفرها، ‌جغرافیای دیرینه، بازشدن نئوتتیس.

ابراهیم محمدی, ابراهیم محمدی

سن بخش قاعده ای سازند قم در شمال آباده: آیا حضور Nummulites بدون لپیدوسیکلینیدها در مارن ها و آهک های رسی قاعده ای، نشانگر روپلین پیشین است؟

به منظور بررسی اثرات بستر بر روی توزیع Nummulites و لپیدوسیکلینیدها، بخش های زیرین سازند قم در برش شمال آباده مورد مطالعه قرار گرفت. در شمال آباده فرامینیفرهای بنتیک بزرگ عمدتا شامل نمولیتیدها (Nummulites, Operculina, Heterostegina)، لپیدوسیکلینیدها (Eulepidina, Lepidocyclina) و Amphistegina است. 16 متر قاعده ای (عمدتا متشکل از مارن های قهوه ای، خاکستری و متمایل به قرمز و سنگ آهک های رسی) با حضور Nummulites بدون لپیدوسیکلینیدها مشخص می گردد. اگرچه ظاهرا می توان این 16 متر قاعده ای را، با توجه به حضور Nummulites بدون لپیدوسیکلینیدها، به روپلین پیشین نسبت داد، ولی فقدان لپیدوسیکلینیدها در این لایه ها ممکن است به دلیل وجود بستر نامساعد (آهک رسی) باشد، بنابراین 16 متر قاعده ای به روپلین پسین نسبت داده می شود. حضور همزمان Nummulites fichteli/intermedius و Nummulites vascus و لپیدوسیکلینیدها در لایه های بالاتر نیز بیانگر سن روپلین پیسن است. اگرچه Nummulites و لپیدوسیکلینیدها فرامینیفرهای منفذدار هیالین هستند و (عمدتا) محیط های دریای باز (تا لاگون باز) با شوری نرمال را ترجیح می دهند، توزیع آنها ممکن است توسط عوامل دیگری مانند مواد مغذی، بستر، نور و عمق آب کنترل گردد. درنتیجه، اگرچه آنها می توانند در بعضی لایه ها در روپلین پسین ایران با هم حضور داشته باشند، در بعضی لایه های دیگر فقط یکی از آنها را می توان یافت.

سازند قم، روپلین، عضو ورکان، فرامینیفرهای بنتیک بزرگ، آباده

سکینه عارفی فرد

نهشته های گوادالوپین در ایران مرکزی و شواهدی از رویداد کمیورا به سن کپیتانین

ترکیبی از مطالعات ژئوشیمیایی و اجتماع دانه‌ها بر روی رسوبات پرمین میانی در مرکز ایران انجام شده است، جایی که هر دو نوع کربنات‌های آب گرم و سرد یافت می‌شوند. تبلور مجدد اغلب بیوکلاست‌ها، ماتریس گل‌آهکی و اووئیدها به همراه مقادیر بالای استرانسیم، نشان‌دهنده یک کانی‌شناسی اولیه آراگونیتی برای کربنات‌های سازند جمال در برش شتری از پرمین میانی است. مقادیر پایین δ&amp:#185:⁸O نمونه های کل کربنات (Carbonate bulk) نشان‌دهنده دگرسانی دیاژنزی گسترده در این بخش است. در مقابل، رسوبات پرمین میانی در برش باغ‌ونگ دارای منشا کلسیتی احتمالی هستند که با مقادیر پایین استرانسیم و عدم شواهد تبلور مجدد پشتیبانی می‌شود. این تفاوت کانی‌شناسی در این کربنات‌های هم‌زمان به تغییر عمق و دمای محیط رسوبی دیرینه نسبت داده می‌شود. مقادیر δ&amp:#185:&amp:#179:C بیش از 2 ‰ PDB افزایش یافته و در مرز وردین-کپیتانین در برش باغ‌ونگ به حداکثر 4.3 ‰ PDB می‌رسد. این افزایش δ&amp:#185:&amp:#179:C به تولید اولیه بالای زیستی نسبت داده می‌شود، همانطور که قبلاً در سازند آباده در مرکز ایران گزارش شده است. روند مثبت δ&amp:#185:&amp:#179:C در این برش ها با &amp:#171:رویداد کمیورا&amp:#187: به سن اواخر کپیتانین که از برش های چینه شناسی بخش های میانی ‌پانتالاسا در ژاپن شناسایی شده است، مطابقت دارد. در نمودار δ&amp:#185:&amp:#179:C برش شتری روند افزایش مثبت قابل توجهی مشاهده نمی‌شود، که تفسیر بهره‌وری زیستی دیرینه را دشوار می‌کند. پیشنهاد شده است که بالاآمدگی فعال آب اقیانوسی، عامل احتمالی بهره‌وری اقیانوسی پرمین میانی در مرکز ایران بوده است. کاهش‌های قابل توجه δ&amp:#185:&amp:#179:C در حدود 3.7 و 4.2 ‰ PDB در کربنات‌های کپیتانین نزدیک به مرز گوادالوپین-لوپینگین در برشهای باغ‌ونگ و آباده به‌ترتیب ثبت شده است، که نشان دهنده بهره‌وری زیستی پایین و انتقال از یک اقلیم سرد به گرم هستند و با افزایش سطح دریا در اوایل لوپینگین سازگار است.

کربنات‌های گوادالوپین، سازند جمال، رویداد کمیورا، ایزوتوپ کربن، ایران مرکزی.

سکینه عارفی فرد

افت سطح دریا، تغییرات محیط دیرینه و واکنش‌های زیستی مرتبط در مرز گوادالوپین-لوپینگین در جنوب غرب، شمال و مرکز ایران

رسوبات کپیتانین تا وچیاپینگین در زاگرس (جنوب غرب ایران)، البرز (شمال ایران) و مرکز ایران اطلاعات مهمی درباره انقراض انتهای گوادالوپین ارائه می‌دهند. بر اساس ویژگی‌های لیتولوژیکی در بخش‌های مطالعه شده، مرز گوادالوپین-لوپینگین (G-LB) می‌تواند به سه واحد تقسیم شود: واحد کپیتانین، واحد یا اینتروال آخرین افقهای کپیتانین (یعنی رسوبات در بالاترین بخش‌های لایه‌های کپیتانین) و واحد وچیاپینگین. افق G-LB در قاعده رسوبات وچیاپینگین بر اساس اولین ظهور فسیل‌های فرامینیفرهای کوچک از پرمین انتهایی مشخص می‌شود. واحد کپیتانین در شرایط ساب تایدال تشکیل شده، اما بالاترین افقهای کپیتانین در زون اینترتایدال بوده است. واحد وچیاپینگین نشان‌دهنده بازگشت شرایط ساب تایدال است. در راس سازند روته در البرز شرایط تحت اتمسفری منجر به تشکیل افق لاترایت/بوکسیت شده و با رسوبات قاره دنبال شده است. تغییرات کلی فسیلی در فاصله مرز G-L در برشهای مورد مطالعه نشان‌دهنده کاهش سطح دریا در اطراف G-LB است که در پایین‌ترین سطح خود در برش روته قرار داشته است. کاهش و از بین رفتن بیوتای دریایی کم‌عمق در افق G-LB در دو مرحله در بخش‌های زاگرس و البرز و در یک مرحله در مرکز ایران اتفاق افتاده است. این شواهد نشان‌دهنده ظهور محیط استرس‌زا در طی روند کم‌عمق شدگی در اواخر کپیتانین و قبل از G-LB است. کاهش سطح دریا و پسروی در انتهای کپیتانین می‌تواند دلایل عمده انقراض انتهای گوادالوپین در برشهای چینه شناسی ایرانی باشد، اما در ناحیه البرز فعالیت‌های آتشفشانی عامل دیگری برای این بحران به حساب می‌آید.

انقراض انتهای گوادالوپین، ایران، افت سطح دریا، تغییرات فسیلی، پاسخ های زیستی.

ایرج مغفوری مقدم مغفوری مقدم

میکروفاسیس و محیط&amp:#172:های رسوبی سازند آسماری در برش تنگ چوگ، پهنه ایذه

در پژوهش حاضر به منظور شناسایی ریز رخساره&amp:#172:ها، محیط&amp:#172:های رسوبی و ارائه مدل رسوبی تعداد 280 مقطع نازک میکروسکوپی از سازند آسماری در برش تنگ چوگ مطالعه و مورد بررسی قرار گرفت. ضخامت سازند آسماری در این برش 273 متر بوده که عمدتا از سنگ آهک&amp:#172:های نازک، متوسط و ضخیم لایه و میان لایه های نازک شیلی – مارنی تشکیل شده است. مرز زیرین این سازند با سازند بصورت پیوسته و تدریجی می باشد. بعد از مطالعه مقاطع نازک میکروسکوپی تعداد 7 ریز رخساره متعلق به رمپ خارجی، رمپ میانی (بخش دیستال و پروکسیمال) و رمپ درونی (لاگون نیمه محصور، لاگون محصور) شناسایی شد. در این برش تبدیل تدریجی رخساره&amp:#172:ها به هم، نبود ساخت&amp:#172:های ریزشی و لغزشی و نبود دانه&amp:#172:های پوشش&amp:#172:دار حاکی از رسوبگذاری در یک رمپ هموکلینال می&amp:#172:باشد.

سازند آسماری، تنگ چوگ، میکروفاسیس، محیط&amp:#172:های رسوبی، رمپ هموکلینال

مهدی صرفی, محسن یزدی مقدم

گزارش و بررسی گونه Risananeiza pustolasa و اهمیت چینه نگاری در نهشته های الیگوسن ایران

جنس ریسانانیزا نخستین بار از کشور مصر به سن شاتین پسین گزارش گردیده است. با ویژگی های ریخت شناسی این جنس و وجود پیلارها در هر دو سطح پشتی و شکمی شناسایی ان را در مقطع طولی نسبتا ساده ساخته است. اهمیت قابل توجه این جنس در تعیین سن و چینه نگاری زیستی دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد و بر اساس بسیاری مطالعات صرفا در شاتین پسین و زون زیستی SBZ23 مشاهده می شود. هر چند با توجه اهمیت نهشته های الیگو-میوسن مطالعات متعددی بر روی فرامینیفرهای بنتیک سازندهای آسماری و قم در ایران صورت گرفته است، اما این جنس و گونه های آن همچنان چندان شناخته شده نیستند و گزارشات انگشت شماری از آنها وجود دارد.

کلید&amp:amp:amp:#172:واژه&amp:amp:amp:#172:ها: فرامینیفرا، الیگوسن، شاتین، ریسانانیزا

solmaz sadeghi, حسین هاشمی, بیژن بیرانوند

پالینوفلوراهای سازند سروک در یکی از میادین نفتی شمال غرب خلیج فارس

سازند سروک (آلبین پسین- تورونین) و واحدهای سنگ چینه ای هم ارز آن در کشورهای حاشیه خلیج فارس، از مخازن مهم نفتی به شمار می روند. این واحد سنگی که در منطقه زاگرس معمولاً با وجود دو رخساره کم¬عمق و عمیق مشخص می¬شود، در شمال غرب خلیج‌فارس شامل ضخامت متغیری از آهک، آهک با میان لایه‌های شیل/سیلتستون، شیل، آهک‌ دولومیتی شده، و دولوستون می باشد. وجود افق هایی از سنگ های آواری ریزدانه در برخی از برش های چینه شناسی زیرسطحی سازند سروک در شمال غرب خلیج فارس موجب شد مطالعه پالینوفلورای این واحد سنگی مورد توجه قرار گیرد. سازند سروک در برش چینه شناسی زیرسطحی مورد نظر غالبا از ۹۴ متر سنگ آهک ضخیم لایه با میان لایه هایی از سنگ های آواری ریزدانه تشکیل شده است. پالینوفلورای مورد مطالعه شامل انواعی از میوسپورها با حفظ شدگی خوب می باشد. علاوه بر این، پولن ها، بقایای قارچ ها، گیاهان، داینوفلاژله ها، و مواد آلی بی شکل نیز در مجموعه مذکور وجود دارند. بررسی قرابت میوسپورهای شناسایی شده نشان دهنده وجود پوشش گیاهی نسبتا متنوعی شامل انواعی از پتریدوفیت ها، لیکوفیت ها، بازدانگان، پتریدوسپرموفیتا، و نهاندانگان در اطراف محیط تشکیل نهشته های سازند سروک در شمال غرب خلیج فارس در کرتاسه میانی در نظر گرفته شده است. فراوانی میوسپورهای تولید شده توسط پتریدوفیت ها و لیکوفیت ها حاکی از آن است که فرم های مربوط به این گیاهان در پوشش گیاهی مذکور فراوانی نسبی بیشتری داشتند.

کرتاسه میانی، سازند سروک، پالینومورف ها، گیاهان والد، خلیج فارس

طاهره حبیبی, فاطمه مرادی دوره, روح الله حسین زاده

بررسی محیط رسوبی سنگ مخزن بنگستان(سازند ایلام) در یکی از چاههای اکتشافی مجاورگسل کازرون

چکیده سازند ایلام به سن کنیاسین_سانتونین یکی از مخازن کربناته مهم در زاگرس است که به دلیل تخلخل و تراوایی مناسب در برخی بخش ها، نقش کلیدی در ذخیره و تولید نفت در میادین بزرگ جنوب غرب ایران ایفا میکند. در این پژوهش مقاطع نازک میکروسکوپی تهیه شده از خرده های حفاری از یکی از چاههای اکتشافی مجاور گسل کازرون جهت تعیین محیط رسوبی دیرین این سازند مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات میکروسکوپی حاکی از تشکیل این توالی در قالب 5 ریرخساره شامل 1-وکستون بایوکلستی 2- پکستون بایوکلستی دارای روزن‌داران کف‌زی بدون منفذ 3- رودستون بایوکلستی حاوی میلیولید و رودیست 4- پکستون _ گرینستون بایوکلستی حاوی جلبک و روتالیا و روزن داران کف‌زی بدون منفذ 5- گرینستون بایوکلستی حاوی میلیولید و روتالیا است. ریزرخساره های شماره 1 تا 3 در زیر محیط لاگون محدود شده و ریزرخساره های شماره 4و 5 در زیر محیط لاگون باز از رمپ داخلی ته نشین شده اند.

کلید¬واژه¬ها: سنگ مخزن بنگستان، سازند ایلام، محیط دیرینه، رمپ داخلی

محمد مهدی فرهپور, محمد مهدی فرهپور

بررسی تغییرات عمق حوضه رسوبی زاگرس در تاقدیس چناره در طی کرتاسه بالایی

تاقدیس چناره یکی از تاقدیس‌های کمربند زاگرس چین‌خورده در منطقه لرستان است. قدیمیترین سازند رخنمون یافته در هسته این تافدیس سازند سروک است که بر روی آن بترتیب سازندهای ایلام، گورپی، پابده، امیران، تله زنگ، کشکان، آسماری-شهبازان، گچساران، آقاجاری مجموعا در دو دامنه شمالی و جنوبی آن رخنمون دارند. سازندهاي سورگاه و ایلام (بخش بالایی گروه بنگستان) در یال جنوبی مقطع چینه‌نگاري تاقدیس چناره با ستبراي63 متر شامل سنگ آهک و سنگ آهک رسی است که با ناپیوستگی هم‌شیب به ترتیب بر روي سازند سروك و در زیر سازند گورپی قرارگرفته‌اند. براساس 42 گونه و 13 جنس از روزنبران شناور شناسایی شده در مقطع مطالعه شده، سن تورونین میانی - کامپانین پیشین براي سازندهاي سورگاه و ایلام معادل زون‌هاي زیستی Marginotruncana sigali- Dicarinella Concavata Zone ،Dicarinella primitive Zone و Dicarinella asymetrica Zone بدست آمد. مرز زیرین و بالایی سازند سورگاه با سروک و ایلام و مرز زیرین و بالایی سازند ایلام با سازندهای سورگاه و گورپی هستند. براساس مورفوتایپ هاي روزنبران شناور شناسایی شده در تغییرات عمق دریا در مقطع تاقدیس چناره در تورونین میانی و اواخر سانتونین دو فاز پسروي رخ داده که توسط فازهاي پیشروي در تورونین پیشین و تورونین پسین- سانتونین پسین از هم جدا می‌شوند.

زاگرس، لرستان، تاقدیس چناره، سورگاه، ایلام

سیده اکرم حیدری قلعه‌نی, عباس قادری

سنگ‌چینه‌نگاری سازند سرخ شیل در برش تخت چهارچشمه، بلوک کلمرد، جنوب باختر طبس

سازند سرخ‌شیل به عنوان یک واحد چینه‌شناسی کلیدی در توالی‌های تریاس ایران مرکزی، حاوی اطلاعات ارزشمندی از این بازه زمانی پس از رویداد انقراض بزرگ پایان پرمین است. این پژوهش با هدف مطالعه سنگ‌چینه‌نگاری سازند سرخ‌شیل در کوه تخت‌چهارچشمه واقع در جنوب باختری طبس انجام شده است. بر این اساس، سازند سرخ‌شیل در این برش، به پنج عضو مجزا با سنگ‌شناسی و رنگ مشخص قابل تقسیم است. این اعضا به ترتیب از پایین به بالا شامل سنگ‌آهک‌های دولومیتی استروماتولیتی، تناوب شیل و مارن و سنگ‌آهک، سنگ‌آهک میانی، سنگ‌آهک‌های مارنی صخره‌ساز و تناوب سنگ‌آهک‌های دولومیتی و شیل هستند. این بخش‌ها عمدتاً از نوع رسوبات تایدالیتی بوده و در محیط‌های جزر و مدی مختلف، از پهنه‌های بالای جزر و مدی تا زیر جزر و مدی تشکیل شده‌اند. دوکفه‌ای‌های Claraia، شکم‌پایان کوچک با حفظ‌شدگی ضعیف و اثرفسیل‌های کرمی شکل، مهمترین شواهد حیات ماکروسکپی این سازند هستند که یادآور نهشته‌های تریاس پیشین در دیگر نقاط ایران مرکزی و البرز می‌باشند.

سازند سرخ‌شیل، تریاس زیرین، کوه تخت‌چهارچشمه، سنگ‌چینه‌نگاری، ایران مرکزی.

سیدعباس نجفی, ساسان بختیاری نژاد, سیدعباس نجفی, سیما عامری

چینه‌نگاری سکانسی و زیست‌چینه‌نگاری سازند گورپی در شمال میدان نفتی گچساران، جنوب‌غرب ایران

در این مطالعه، نانوپلانکتون‌های آهکی و سکانس‌های رسوبی سازند گورپی در حوضه زاگرس مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه‌برداری از برش‌های گورپی در جنوب‌غرب ایران (شمال میدان نفتی گچساران) انجام شد و 16 جنس و 21 گونه نانوپلانکتون آهکی شناسایی گردید. بر اساس طبقه‌بندی‌های Sissingh (1977)، 11 طبقه زیستی از سنین سانتونین پسین تا ماستریشتین پسین تعیین شد که نشان داد که حوضه رسوب‌گذاری سازند گورپی در این برهه زمانی در عرض‌های جغرافیایی پایین با شرایط آب و هوایی گرم قرار داشته است. همچنین، با استفاده از روش‌های PEFA و INPEFA، چهار سکانس رسوبی مرتبه سوم در میدان نفتی گچساران شناسایی شد. در این تحلیل‌ها، نرخ رسوب‌گذاری و مدت زمان تقریبی تشکیل هر سکانس با استفاده از داده‌های چاه‌نمودار اشعه گاما و تحلیل MESA محاسبه گردید. این تحقیق در حوزه پیش‌بینی روند رسوب‌گذاری و اکتشاف منابع هیدروکربوری بسیار حائز اهمیت است.

نانوپلانکتون‌های آهکی، چینه‌نگاری سکانسی، سازند گورپی، طبقه‌بندی زیستی، تحلیل MESA

فریبا فروغی, فرشاد سلامتی, حسین کامیابی شادان

معرفی جلبکهای رسوبات کرتاسه پایینی در کوه های بی بی شهربانو، جنوب البرز مرکزی (جنوب خاور تهران)

با مطالعه بر روی نهشته های کرتاسه پایینی در جنوب البرز مرکزی، واقع در جنوب تهران کوه&amp:amp:amp:amp:amp:#172:های بی&amp:amp:amp:amp:amp:#172:&amp:amp:amp:amp:amp:#172:بی شهربانو که تشکیل شده از آهکهای خاکستری روشن تا زرد رنگ و شیل های خاکستری تیره گاه سیاهرنگ معادل سازند تیزکوه با آنومالی هایی از گازهای هیدروترمال منجر به شناسایی تعداد قابل توجهی از جلبک های سبز شد. ضخامت این رسوبات 183 متر می باشد. در این بین تعداد 6 جنس و 11 گونه زیر شناسایی شدند. تعداد 10 گونه از جلبکهای سبز داسی کلاداسه آ Salpingoporella hispanica, Actinoporella podolica, Terquemella sp., Montiella (Bakalovaella) elitzae, Deloffrella quercifoliipora, Salpingoporella muehlbergii, Boueina minima, Boueina cf. pygmaea, Salpingoporella hasi, Salpingoporella annulata و یک گونه Lithocodium aggregatum متعلق به جلبکهای کودیاسه آ معرفی شدند. بر اساس جلبك هاي شناسایی شده این رسوبات به كرتاسه زیرین تعلق دارند. اين جلبك ها خصوصا Salpingoporella شاخص لاگون های باز بوده و محیط رسوبگذاری آنها موید رمپ کم عمق کربناته می باشد. این نهشته ها در زون فوتیک با شوری نزدیک به نرمال نهشته شده اند.

جلبک های داسی کلاداسه، جنوب البرز مرکزی، کرتاسه پایینی، کوههای بی بی شهربانو.

لیلا صمدپور

بیواستراتیگرافی و تاکسونومی فونای نهشته&amp:amp:amp:amp:#172:های گوادالوپین در غرب کمان قطر فارس

مطالعات بیواستراتیگرافی نهشته های گوادالوپین در یکی از چاههای غرب کمان قطر فارس منجر به شناسایی 23 گونه و 16 جنس از فرامینیفرها شد و بیوزون Pachyphloia -Hemigordius Assemblage Zone برای آن معرفی گردید. عضو دالان زیرین و عضو نار در این چاه از سنگ آهک دولومیتی و دولومیت آهکی و آهک تشکیل شده است. بر مبنای محتوای فسیلی سن نهشته های در برش مورد مطالعه وردین تا کاپیتانین تعیین گردید. بررسی تغییرات فرامینیفرها، جلبکها و نحوه پراکندگی فونا نشان دهنده شیوه زیست، تغییرات محیطی، عمق محل زندگی و همچنین فراوانی آنها می-باشد.

بیواستراتیگرافی، تاکسونومی، فونا، گوادالوپین، نهشته ها.

majid mirzaie

ازصحرا تا موزه؛ مروری بر فعالیت های دیرینه شناختی فسیل نهنگ بلوچستان

فسیل نهنگ نگور/چابهار (بلوچستان) بیش از سه دهه قبل توسط کارشناسان سازمان زمین شناسی در سواحل دریای مکران یافت گردید. پس از اکتشاف مقدماتی و حفاری اولیه نمونه در زمان کشف، تصمیم بر آن شد که فسیل دفن و برجا حفظ شود تا در آینده به شکل موزه صحرایی مورد بهره برداری قرار گیرد. علی رغم ساخت ابنیه مربوط به موزه صحرایی، این ایده به سرانجام نرسید و لذا در سالیان اخیر تصمیم بر آن شد تا نمونه ی فسیلی از صحرا به موزه ای در داخل شهر چابهار منتقل گردد. بدین منظور حفاری سایت فسیلی جهت دسترسی مجدد به نمونه انجام گرفت و فسیل آشکار گردید. سپس متناسب با پراکندگی و ابعاد قطعات سه بلوک فسیلی مشخص گردید تا حفاری شده و نمونه های محاط شده آنها منتقل گردد. با صرف زمان و سختی فراوان بلوک های سنگی حاوی قطعات فسیلی آماده شده و نهایتا با جرثقیل از صحرا به شهر منتقل گردید. جهت نمایش نمونه ها پایه های متحرک فلزی برای بلوک های سنگی طراحی و اجرا گردید و نهایتا نمونه ها به محل نمایش منتقل شد. در محل نمایش نیز نمونه های محاط شده باز و ترمیم سطحی و عمقی فسیل ها و تثبیت آن ها برای نمایش نهایی صورت پذیرفت.

مهره داران دریایی، وال، میوسن، مکران، چابهار

سید علیرضا آشفته, علی عابدینی، داریوش اسماعیلی، گلناز جوزانی کهن

زمین¬شناسی¬، پتروگرافی و زمین شیمی بوکسیت جاجرم (شمال خاوری ایران)

در محدوده جاجرم دو دوره بوکسيت زايي شامل پرمين- ترياس و ترياس- ژوراسيك را مي توان مشاهده کرد.در ناحيه جاجرم در کوه زو در اين زمان افق بوکسيتي A در زير سازند اليكا با ضخامت چندين متر وجود دارد که نشانگر اين دوره بوکسيت زايي است. در طي ترياس، با پيشروي دريا، چرخه رسوبگذاري دوباره آغاز شد و بر روي افق بوکسيتي A سازند کربناتي کم عمق اليكا تشكيل شد. در ترياس مياني با بسته شدن درياهاي وسيع در ايران، حوضه هاي کم عمق سبخايي تشكيل شد و در نهايت در اواخر ترياس مياني و ابتداي ترياس بالايي، پايين رفتن دوباره تراز جهاني درياها، خشكي زايي ديگري رخ داد. در اين شرايط سنگ آهك دولوميتي سازند اليكا تحت تاثير آبهاي جوي، در بخشهاي بالايي، کارستي شدند و عوارض کارستي نسبتاً کم عمق در سطح آن تشكيل شد. در ناحیه جاجرم همزمان با تشكيل عوارض کارستي بر روي بخشهاي بالايي سازند اليكا مواد بوکسيتي در نواحي مجاور در حال تشكيل بودند که پس از حمل شدن در مسافت کوتاه در داخل حفرات کارستي کم عمق سازند اليكا به دام افتادند. آرامش نسبي حاکم بر ناحیه، نرخ بالاآمدگي کم همراه با زهكشي خوب عوارض کارستي سبب گرديد اين مواد دوباره به شدت هوازده شده و بوکسيتي گردند. بدين ترتيب افق B بوکسيت جاجرم تشكيل شد.

بوکسیت، جاجرم، سمنان، دامغان

مهدی بادپا

معرفی مرجانهای Lithostrotionidae از توالی های کربنیفر ایران مرکزی

فونای مرجانی لیتوستروشنیده شامل مرجانهای روگوزای کلنی هستند که 15./. از تنوع گونه ای مرجانی کربنیفر ایران مرکزی را شامل می شوند که شامل ، 4 جنس و 7 گونه هستند که در 2 توالی از کربنیفر ایران مرکزی وجود دارند، این مجموعه شامل جنس و گونه های زیر است: Diphyphyllum lateseptatum McCoy, 1849, Thysanophyllum sp., Opiphyllum fomitchevi Kozyreva, 1973, Opiphyllum sp., Minatoa bulla Fl&#252:gel, 1974, Minatoa alternata Fl&#252:gel, 1974, Minatoa infirma Fl&#252:gel, 1974. مرجان کلنی فاسیکولیت Diphyphyllum از توالی کربنیفر پیشین (ویزئن پسین) برش اسدآباد شهرضا یافت گردید و سایر گونه های فوق از توالی کربنیفر کوه های ازبک کوه در شمال طبس معرفی شدند. در این مطالعه جایگاه تاکسونومیکی جنس کلنی سریوئید Minatoa Fl&#252:gel, 1974, مورد بازنگری قرار گرفت و در خانواده لیتوستروشنیده پیشنهاد می شود. این مطالعه اولین گزارش از جنس کلنی فاسیکولیت Opiphyllum و جنس کلنی سریوئید Thysanophyllum از توالی کربنیفر ایران مرکزی می باشد، همچنین در این مطالعه پیدایش، اشتقاق، تکامل و جایگاه تاکسونومیکی جنسهای فوق مورد بررسی قرار می گیرد.

کربنیفر، ایران مرکزی، مرجان روگوزا، لیتوستروشنیده،.

حمزه ترکمانی تمبکی, ماشااله خامه چیان

کاربرد تکنیک های چینه شناسی خاک در زمین شناسی مهندسی

تکنیک‌های چینه‌شناسی خاک به طور فزاینده‌ای در تحقیقات زمین‌شناسی&amp:#172:مهندسی برای مکان‌یابی سازه‌های حیاتی استفاده می‌شوند. پروفیل&amp:#172:های خاک کواترنر برای تعیین سن تقریبی رسوبات منطقه، بازسازی تاریخچه ژئومورفیک محلی، تاریخ آخرین حرکت گسل&amp:#172:ها، و برای تعیین فواصل بازگشت جابجایی&amp:#172:های مرتبط با گسل&amp:#172:ها یا حرکات توده&amp:#172:ای مفید است. حرکات چینه&amp:#172:شناسی خاک شامل دیرینه&amp:#172:شناسی است و از مفاهیم و اصطلاحات علمی خاک استفاده می&amp:#172:شود. واحدهای خاک به ویژه در زمین&amp:#172:شناسی&amp:#172:مهندسی عبارتند از: افق ارگانیک سولوم مدرن و پالئوسول مدفون، که اغلب با سنجش رادیوکربن قابل تعیین است. افق آلبیک، گاهی اوقات نشان دهنده تغییرات آب و هوایی است. افق آرژیلیک، نمونه‌ای از پروفایل‌های توسعه‌یافته و به عنوان یک نشانگر چینه‌شناسی منطقه‌ای است. و افق کلسیکی مناطق خشک و نیمه&amp:#172:خشک، به همین ترتیب اغلب نشانگر تغییرات آب و هوایی است. تکنیک‌های چینه‌شناسی خاک به ویژه هنگامی که با مطالعات ژئومورفیک و دیگر مطالعات کواترنر ترکیب می‌شوند، مؤثر هستند. بسیاری از خاک ها نیز به طور مستقیم با سنجش رادیومتری یا به طور غیرمستقیم از طریق ارتباط با تغییرات منطقه&amp:#172:ای در آب و هوا، سطح دریا و پایداری خاکبرداری&amp:#172:ها قابل تعیین می&amp:#172:باشند. بنابراین، خاک‌ها ممکن است به‌ عنوان نشانگرهای چینه‌شناسی مهم برای تحقیقات زمین‌شناسی مهندسی در طیف گسترده‌ای از تنظیمات اقلیمی و ژئومورفیک باشند.

چینه&amp:#172:شناسی، خاک، زمین&amp:#172:شناسی مهندسی، مکان&amp:#172:یابی

حامد عامری, فتانه زمانی

مطالعه ماکروفسیل های گیاهی(باژوسین ـ باتونین) سازند هجدک در برش بوج

نهشته های ژوراسیک در شمال کرمان از گسترش زیادی برخوردار است. سازند هجدک در بردارنده ی فسیلهای گیاهی می باشد. برش بوج از سازند هجدک یکی از مناطق مناسب جهت مطالعات دیرینه شناسی است، این برش تناوبی از ماسه سنگ های سبز رنگ و شیل با میان لایه هایی از زغالسنگ با ضخامت مختلف است. ستبرای سازند هجدک در برش مذکور حدود 1473 متر می باشد. در این بررسی 6 جنس و 6 گونه از ماکروفسیل های گیاهی متعلق به 5 راسته: فیلیکال ها، کنیفرال ها، سیکادال ها، گینکگوآل ها و زاکانوسکیآل ها مورد شناسایی و توصیف قرار گرفتند. بر اساس مجموعه فسیل های گیاهی بررسی شده، سن باژوسین ـ باتونین برای برش بوج در نظر گرفته شد.

باژوسین ـ باتونین، ماکروفسیل گیاهی، کرمان، بوج

حامد عامری, فتانه زمانی

زيست چينه نگاری تريلوبيتهای کامبرين پيشين تا کامبرين پسين در برش کمرسیاه

برونزدهای نسبتاً محدودی از رسوبات کامبرین در شمال استان کرمان وجود دارد که حاوی آثار و بقایای تریلوبیتها میباشند. یکی از مناطق مناسب جهت بررسیهای دیرینه شناسی برش کمرسیاه در 20 کیلومتری جنوب شهر کرمان است. این برش 157 متر ستبری دارد. بررسیهای دیرینه شناسی در این برش منجر به شناسایی 12جنس و 22 گونه از تریلوبیتها Afghanocera lategenatum ، Anomocarella chainensis ، A. sp. ، Blountia blountia ، Cheliedonocephalus farsia ، Iranoleesia pisiformis ، Kermanella lata lata ، Kermanella lata minuta ، Kermanella sp. ، Kobayashiella sp. ، Latouchella ? huckriedea ، Paragralous ? dahuensis ، Redlichia cf. chinensis ، Redlichia noetlingi ، Redlichia sp.، Stoecklina spinosa وSyspachelius sp. گردیده است. با توجه به جنس و گونه های موجود در این برش 0 زیست زون تجمعی مشخص گردید. این زیست زونها شامل Redlichia noetlingi Biozone ، Kermanella kuhbananensis Biozone ، Iranoleesia pisiformis Biozone و Cheliedonocephalus farsia Biozone است. سن این برش از Series 2 اشکوب Stage4 ) اواخر کامبرین پیشین(، تا Guzhangian اوایل کامبرین پسین در نظر گرفته شده است.

تریلوبیت،زیست چینه نگاری، کامبرین، کمرسیاه ، کرمان

ابراهیم محمدی, ابراهیم محمدی, رضا صادقی

تغییر زمانی مرز روپلیَن-شاتیَن در نمودار زمان¬چینه¬ایِ 2024م. و اثر آن بر زیست پهنه های سازندهای قم و آسماری

نمودار زمان چینه ای جهانی از سال 2004 تا 2024 میلادی، بیش از 20 بار بروزرسانی شده است. با توجه به جوانتر شدن مرز بالایی آشکوب روپلیَن به اندازه 1/1 میلیون سال (از 4/28 به 30/27)، توالی¬هایی که پیش از این وابسته به بخش پایینی آشکوب شاتیَن بوده اند، به عنوان بخش بالایی روپلیَن شناخته می شوند. بنابراین تمامی زیست پهنه های شاتیَن پیشینِ سازندهای سری زمانی اُلیگوسن به ویژه سازند آسماری نیز، هم اکنون نشانگر بازه زمانی روپلیَن پسین- شاتیَن پیشین می باشند. همچنین زیست پهنه های نوین سازندهای آسماری و قم نیز، به ترتیب با مقیاس¬های زمان زمین شناختی 2004م. و 2022م. مورد سنجش و همخوانی قرار گرفته اند و چون در سازند آسماری، جنس Nummulites در 29 میلیون سال پیش از بین رفته و سن مطلق مرز روپلیَن-شاتیَن در نمودار چینه¬شناسی جهانی به 30/27 میلیون سال پیش دگرش یافته، پس هیچکدام از زیست پهنه ها هم، مرز زمانی روپلیَن به شاتیَن را به درستی نشان نداده و وضعیت این مرز همچنان روشن نیست. از اینرو 7/1 میلیون سال پایانی آشکوب روپلیَن، نیازمند بازنگری بوده و برای سن سنجی دقیق¬تر، دستکم باید زیست پهنه های بازه زمانی آشکوب های روپلیَن پایانی و شاتیَن آغازین سازند آسماری بروزرسانی شوند.

نمودار زمان چینه ای، زیست پهنه، روپلیَن-شاتیَن، سازند قم، سازند آسماری

مسعود عالی زاده

توزیع محیطی اثرمجموعه ها در توالی سنگ آهک گل سفید، سازند آبدراز، کپه داغ

سازند آبدراز در ناحیه ناودیس شیخ متشکل از مارن، گل آهکی سفید و سنگ اهک رسی نازک تا متوسط الیه است که با مرز مشخص بر روی سازند آیتامیر و با مرز تدریجی در زیر سازند آب تلخ قرار دارد. رخساره های این سازند که عمدتا دانه ریز هستند شامل مادستون فرامینیفر دار )Fa)، وکستون بایوکالستیک )Fb)، پکستون فرامینیفر و دوکفه ای دار )Fc)، و مارن )Fd )است که در بخش های میانی و بیرونی و حوضه در یک رمپ هم شیب تشکیل شده است. پنج اثرمجموعه شامل تاالسینوئید، تاالسینوئید-اسپنگلیومورفا، تاالسینوئیدس- پالنولیتس- افیومورفا، تاالسینوئید- کندریتس و افیومورفا-پالنولیتس در این رسوبات شناسایی شده است. تنوع و فراوانی اثرفسیل ها، رنج وسیع اندازه آنها و درجه آشفتگی زیستی عمدتا باال و پوسته های فسیلی متنوع بیانگر حاکمیت اکولوژی مناسب نسبت به سطح اکسیژن، میزان مواد غذایی و گردش آب در محیط ته نشینی این رسوبات است. علیرغم وجود رخساره های نسبتا یکسان در توالی مورد مطالعه تغییر شرایط فیزیکو-شیمیایی از جمله ناپایداری بستر، بستر کم اکسیژن تا اکسیژن دار و میزان انرژی در ویژگی های اثرمجموعه ها ناشی از تغییر الگوی رفتاری موجودات حفار ساکن بستر در محیط رسوبی نمایان شده است.

اثر مجموعهها، کپه داغ ، سازند آبدراز، محیط رسوبی ، اثر فسیل

مسعود عالی زاده

بررسی رخساره ها و مدل رسوبی سازند های کربناته- تبخیری داالن و کنگان )پرمین باالیی- تریاس زیرین(، ناحیه کیش

چکیده سازند های کربناته- تبخیری داالن و کنگان به سن پرمین باالیی- تریاس زیرین با ضخامت 220 متر از نهشته های سنگ آهک، سنگ آهک دولومیتی شده و الیه های تبخیری تشکیل شده است که از سنگ مخزن های گازی مهم جهان به شمار می رود در یکی از چاه های میدان گازی کیش واقع در خلیج فارس مورد مطالعه قرار گفته است. مطالعات پتروگرافی و مغزه منجر به شناسایی 11 رخساره در قالب چهار مجموعه رخساره ای شامل بخش باالی جزر و مدی، سبخا ، پهنه جزر و مدی ، الگون محصور و نیمه محصور و پشته ماسه ای در این رسوبات شناسایی شده که در یک رمپ کربناته با شیب بسیار اندک تشکیل شده اند. این مجموعه های رخساره ای که در برگیرنده بخش باالیی سازند داالن و سازند کنگان هستند، دراین پلتفرم کربناته عوامل درون حوضه ای مانند جریان های جزر و مدی به ویژه در بخش پهنه جزر و مدی و جریانات آبی منتج از امواج طوفانی عمدتا در موقعیت پشته ماسه ای کنترل کننده توزیع رسوبات و رخساره ها بوده است. عالوه بر این، این جریانات که به صورت دوره ای به درون الگون و پهنه جزر و مدی نفوذ میکرده اند، شرایط اکولوژی مانند درجه شوری، میزان اکسیژن و مواد غذایی را در این موقعیت های رسوبی تحت تاثیر قرار میداده اند.

دالان، کنگان، خلیج فارس، محیط رسوبی، کیش